พวกกบฏ “ผีบุญ” เมื่อ พ.ศ. 2444 ซึ่งทหารควบคุมตัวไว้ ณ ทุ่งศรีเมือง เมืองอุบลราชธานี (ภาพจาก “ประวัติศาสตร์อีสาน” โดย เติม วิภาคย์พจนกิจ)
https://www.silpa-mag.com/history/article_117040
จังหวัดอุบลราชธานี, ซึ่งตั้งอยู่ในภาคอีสานของประเทศไทย, มีประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจและหลากหลายตั้งแต่ยุคโบราณจนถึงปัจจุบัน ดังนี้:
- ยุคแรกสุดหลัง พ.ศ. 1000: อุบลราชธานีเคยเป็นส่วนหนึ่งของรัฐเจนละ ที่อยู่ในบริเวณลุ่มน้ำโขง-ชี-มูล รวมถึงจังหวัดอำนาจเจริญ, ยโสธร, ร้อยเอ็ด และพื้นที่รอบๆ ทิวเขาพนมดงเร็ก ซึ่งเป็นแหล่งทรัพยากรเหล็กที่สำคัญในยุคนั้น
- พ.ศ. 1100: การเข้ามาของวัฒนธรรมทวารวดีจากภาคกลาง ส่งผลให้เกิดการผสมผสานระหว่างวัฒนธรรมท้องถิ่นกับศิลปะพุทธศาสนา อย่างเช่นการเปลี่ยนแปลงหินตั้งในศาสนาผีดั้งเดิมให้เป็นเสมาหิน
- หลัง พ.ศ. 1500: การแผ่ขยายของวัฒนธรรมขอม (เขมร) ที่มีอิทธิพลต่ออุบลราชธานี ปรากฏในรูปแบบของชุมชนโบราณ, ปราสาทอิฐ-หิน, คันดินชักน้ำ และเตาเผาเครื่องเคลือบ
- พ.ศ. 1800: การเข้ามาของชาวข่าและลาวในภาคอีสาน
- หลัง พ.ศ. 2000: การเคลื่อนย้ายของชาวลาวจากฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขงมายังอุบลราชธานี เนื่องจากความขัดแย้งทางการเมือง
- พ.ศ. 2313: การย้ายถิ่นของบรรพชนจากนครจำปาสักมายังดอนมดแดงในอุบลราชธานี
- พ.ศ. 2325: รัชกาลที่ 1 โปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะบ้านห้วยแจระแมเป็นเมืองอุบลราชธานี
- พ.ศ. 2425: รัชกาลที่ 5 ทรงปฏิรูปการปกครองและมีการส่งข้าหลวงจากกรุงเทพฯ มาปกครองเมืองอุบลฯ
- พ.ศ. 2434-2436: การย้ายกองบัญชาการมณฑลลาวกาวมาที่อุบลราชธานี และการเปิดใช้การโทรเลขเมืองอุบลฯ-กรุงเทพฯ
- พ.ศ. 2442: ผลจากเหตุการณ์ ร.ศ. 112 ทำให้ฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงตกเป็นของฝรั่งเศส และอุบลราชธานีกลายเป็นส่วนหนึ่งของมณฑลตะวันออกเฉียงเหนือ
- พ.ศ. 2459: การเปลี่ยนจาก “เมืองอุบลราชธานี” เป็น “จังหวัดอุบลราชธานี”
- พ.ศ. 2465: รัชกาลที่ 6 โปรดเกล้าฯ ให้รวมมณฑลอุบลราชธานี, ร้อยเอ็ด, และอุดรธานี เป็นภาคอีสาน
- พ.ศ. 2471: การขยายเส้นทางรถไฟจากกรุงเทพฯ ถึงวารินชำราบในอุบลราชธานี
- พ.ศ. 2475: หลังจากการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นประชาธิปไตย มีผู้นำทางการเมืองคนสำคัญจากจังหวัดอุบลราชธานี
- พ.ศ. 2482: การเปลี่ยนชื่อประเทศจาก “สยาม” เป็น “ไทย” ส่งผลให้ชาวอุบลราชธานีที่เคยเรียกว่า “ลาว” กลายเป็น “คนไทย”
การพัฒนาและเปลี่ยนแปลงของอุบลราชธานีทั้งหมดนี้สะท้อนให้เห็นถึงความเป็นมาที่ซับซ้อนและหลากหลายของจังหวัดนี้ ทั้งในด้านวัฒนธรรม, การปกครอง และการเมือง ซึ่งล้วนแล้วแต่มีส่วนสำคัญในการกำหนดและสร้างความเป็นอยู่ในปัจจุบันของจังหวัดและภูมิภาคอีสาน
